Prace na wysokościach — definicja, potrzebne uprawnienia oraz badania lekarskie

Praca na wysokościach jest szczególnie niebezpiecznym zajęciem, a jak wynika z badań, wiele zawodów jest ściśle powiązanych z pracami wykonywanymi nad powierzchnią ziemi. Jakimi? Mowa tu oczywiście o wszelkich pracach na budowach (w tym na rusztowaniach), w przemyśle energetycznym. Wprowadzenie odpowiednich regulacji i norm dla pracowników wykonujących takie zawody ma na celu zapewnienie im bezpieczeństwa oraz minimalizację potencjalnych zagrożeń. W poniższym artykule przyjrzymy się bliżej pojęciom związanym z wykonywaniem prac na wysokości, a dokładniej poznamy definicję tych słów, a także potrzebnym kwalifikacjom, czy obowiązkiem przejścia odpowiednich badań lekarskich. Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z tematem. 

Praca na wysokościach — co to oznacza, kto i kiedy może ją wykonywać? 

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r.  dotyczącym ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, o pracach na wysokości można mówić wówczas, gdy powierzone zadania wykonywane są na wysokości co najmniej 1 metra nad poziomem ziemi, lub podłogi. Warto jednak wspomnieć, że do tego odniesienia są jednak dwa  wyjątki, czyli gdy powierzchnia, na której odbywa się praca, jest: 

• ze wszystkich stron osłonięta pełnymi ścianami lub ścianami z oknami oszklonymi do wysokości co najmniej 1,5 m 
• posiada inne stałe konstrukcje lub urządzenia chroniące pracownika przed upadkiem z wysokości.

Jak to wytłumaczyć w praktyce? Otóż praca na wysokości odnosi się bezpośrednio do wykonywania czynności lub zadań, które mają miejsce powyżej poziomu ziemi, czyli na różnych platformach, konstrukcjach, budynkach czy masztach. Tego rodzaju prace mogą obejmować szereg działań, takich jak konserwacja, naprawy, instalacje, inspekcje, czy budowę, a które są wykonywane na znacznych wysokościach. Obejmuje to także prace na drabinach, rusztowaniach, dachach, platformach czy wózkach podnośnikowych.

Konieczne uprawnienia do prac na wysokości powyżej 3 metrów

Osoby wykonujące prace na wysokościach do 3 metrów, jak i powyżej 3 metrów muszą posiadać odpowiednie uprawnienia i kwalifikacje. W zależności od rodzaju wykonywanej pracy mogą to być różne certyfikaty i licencje. Przykładowo, w Polsce ważne są uprawnienia do pracy na wysokościach, które można uzyskać po ukończeniu specjalistycznego kursu. Takie szkolenie obejmuje m.in. zagadnienia związane z bezpieczeństwem na stanowisku pracy, zastosowaniem sprzętu chroniącego przed upadkiem oraz zasadami udzielania pierwszej pomocy.

Badania lekarskie, badania psychotechniczne — praca na wysokości

Bezpieczeństwo pracowników to nie tylko kwestia odpowiednich umiejętności i wiedzy, ale także stanu zdrowia. Dlatego przed rozpoczęciem pracy na wysokościach wymagane są specjalne badania lekarskie. Ich celem jest nie tylko ocena sprawności fizycznej przyszłego pracownika, ale także jego stan psychiczny. Konieczne jest zatem wykonanie badań psychologicznych dla prac na wysokościach, które składają się z trzech części: 

1. Część aparaturowa — w tej części oceniana jest koordynacja wzrokowo-ruchowa.
2. Część testowa — ocenie podlega sprawność intelektualna osoby badanej oraz sprawność procesów poznawczych, czy poziomu lęku. 
3. Rozmowa z psychologiem. 

Prace na wysokościach — podsumowanie

Prace na wysokości są nieodłącznym elementem wielu zawodów, jednak ich bezpieczeństwo wymaga szczególnej uwagi. Posiadanie odpowiednich kwalifikacji oraz badań lekarskich do prac na wysokości stanowią kluczowy element systemu zapewniającego ochronę pracowników. Ponadto wprowadzenie odpowiednich procedur szkoleniowych i kontrolnych to nie tylko wymóg prawny, ale przede wszystkim troska o zdrowie i życie ludzi pracujących w trudnych warunkach. Dlatego też, przed przystąpieniem do prac na wysokościach, niezbędne jest uzyskanie odpowiednich dokumentów oraz regularne badania lekarskie, które potwierdzą gotowość do wykonywania tego rodzaju zadań.